Straż Miejska w Szczecinie

Większość kierowców przyzwyczaiło się, że na drogach kontrole prowadzą policjanci. To błąd. Służb, które mogą skontrolować prędkość, wlepiać mandat i punkty karne jest więcej. Największe uprawnienia do zatrzymywania kierowców ma oczywiście policja. Funkcjonariusz tej formacji ma prawo wydawać wiążące polecenia i sygnały wszystkim uczestnikom ruchu drogowego. Wydawać je może policjant idący pieszo, jadący w pojeździe, na pojeździe (motorze, rowerze), wierzchem, czy będący np. w śmigłowcu. Ale funkcjonariusze muszą oczywiście przestrzegać zasad.

- Na przykład policjant nieumundurowany może zatrzymywać pojazdy tylko na obszarze zabudowanym – wyjaśnia Dariusz Krzewski, naczelnik wydziału ruchu drogowego Komendy Miejskiej Policji w Opolu. Policjanci w mundurach mogą zatrzymywać zawsze i wszędzie. Znaki mogą dawać ręką, lizakiem, czy przez megafony zamontowane na radiowozie, czy włączając syrenę i „koguty”. - Po zapadnięciu zmierzchu natomiast, lub widoczność jest ograniczona znaki musimy dawać latarką z czerwonym światełkiem bądź odblaskowym lizakiem. (...)

A co z tzw. drogówką „krzakową”, czyli policjantami suszącymi kierowców zza drzew, krzaków, płotów czy murów? - Generalnie prawo nie zabrania nam takich metod, jednak kilka lat temu komendant główny policji zalecił, by radiowozy drogówki i policjanci mierzący prędkość za pomocą tzw. radarów pistoletowych, byli widoczni. (...)

Oprócz radarów tzw. pistoletowych, które muszą oczywiście mieć legalizacje i homologację, policjanci namierzają kierowców wideorejestratorami w oznakowanych i nieoznakowanych radiowozach. Żeby zmierzyć prędkość pirata drogowego, trzeba go najpierw dogonić, a potem przez 100 metrów „siedzieć mu na ogonie” i nagrywać jego wyczyny. Nowe prawo o ruchu drogowym daje też policji możliwość rejestrowania prędkości urządzeniami zamontowanymi na pokładzie helikopterów. Funkcjonariusze przekazują informację do policjantów poruszających się radiowozem a ci zatrzymują pirata. - Oczywiście kierowców możemy zatrzymywać w miejscach bezpiecznych i nie stwarzając zagrożenia i trudności innym uczestnikom ruchu. Wyjątek stanowią pojazdy zatrzymane w bezpośrednim pościgu, lub takie co do których zachodzi prawdopodobieństwo, że jadąc drogą, stwarzają niebezpieczeństwo dla innych użytkowników ruchu. - Funkcjonariusz może też polecić kierowcy, by jechał za nim do wyznaczonego miejsca, na którym można bezpiecznie się zatrzymać, by przeprowadzić całą procedurę. (...)

Rób tak, kiedy widzisz, że zatrzymuje się policja:

1. zatrzymaj pojazd,
2. trzymaj ręce na kierownicy,
3. nie wypinaj się z pasów, nie wysiadaj z samochodu, chyba że na polecenie kontrolującego,
4. na polecenie policjanta wyłącz silnik, włącz światła awaryjne.

To robi policjant:

1. po zatrzymaniu kierowcy podaje mu stopień, imię, nazwisko, komendę z której pracuje, przyczynę zatrzymania,
2. na żądanie kontrolowanego okazuje legitymację służbową,
3. nieumundurowany robi to od razu.

Procedurę taką funkcjonariusze mogą pominąć gdy pojazd został zatrzymany podczas pościgu, lub jest podejrzenie, że w środku są przestępcy.

Straż Graniczna – też suszy

Wiele mitów narosło w ostatnim czasie jeśli chodzi o kompetencje straży granicznej, jeśli chodzi o kontrolę kierowców. - Zatrzymywać i kontrolować możemy na terenie całego kraju, bez względu na miejsce, 24 godzinę na dobę, a nie jak panuje powszechne przekonanie tylko w strefie nadgranicznej – wyjaśnia podpułkownik Cezary Zaborowski ze Śląskiego Oddziału Straży Granicznej w Raciborzu. – Co do zasady mamy identyczne uprawnienia jak policja, czyli wypisujemy mandaty i przyznajemy punkty karne, oczywiście według tarfyfikatora, kontrolujemy dokumenty, ubezpiecznie itd. Strażnicy graniczni mogą m.in. kontrolować trzeźwość kierowców, tachografy, stan techniczny pojazdów. Od zeszłego roku Straż Graniczna może mierzyć również prędkość za pomocą wideorejestratorów i wideoradarów. - Ale nie jesteśmy i nie zamierzamy być służbą zajmującą się kontrolą prędkości – mówi Cezary Zaborowski. - To uprawnienie, z którego korzystamy, realizując zadania z zakresu zwalczania nielegalnej migracji i przestępczości transgranicznej oraz podczas patroli z policją. Uwaga! Strażnik graniczny zatrzymujący kierowców musi być umundurowany.

Inspekcja Transportu Drogowego, nie tylko od ciężarówek

Inspektorzy Transportu Drogowego, czyli popularne krokodylki generalnie skupiają się na kontroli przestrzegania przepisów w zakresie przewozów towarów i osób. - Ale w zakresie prawa o ruchu drogowym mamy takie prawa co policja – mówi Aleksandra Kobylska z Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego w Warszawie. – Możemy zatrzymywać więc nie tylko ciężarówki, czy autobusy, ale również samochody osobowe, motocykle i innych użytkowników ruchu.Inspektorzy mogą więc mierzyć prędkość (za pomocą wideorejestratorów czy sprawdzając tachografy), legitymować kierowców i inne osoby przebywające w pojeździe, sprawdzać stan trzeźwości. Od zeszłego roku ITD zarządza też fotoradarami stojącymi przy naszych drogach. Krokodylki oczywiście karają kierowców łamiących przepisy mandatami, naliczają tez punkty karne. Na drodze do kontroli kierowcę może zatrzymać tylko i wyłącznie umundurowany funkcjonariusz tej formacji.

Straż miejska – może coraz więcej

Od 1 stycznia 2011 r. zwiększyły się uprawnienia straży miejskiej. Podobnie jak policjanci, strażnicy mają prawo zatrzymać kierowców do kontroli, ale tylko w przypadku niezastosowania się do znaku zakaz ruchu (B-1) lub jeśli wykroczenie kierowcy zostało zarejestrowane wideoradarem. Podczas kontroli drogowej funkcjonariusz straży miejskiej lub gminnej może sprawdzić nasze dokumenty – prawo jazdy, dowód rejestracyjny oraz czy mamy ważne ubezpieczenie OC, czy wlepić kierowcy mandat za złe parkowanie.

Prędkość strażnicy miejscy mierzą tylko za pomocą fotoradarów i wideorejestratorów. Żeby mierzyć prędkość tym pierwszym urządzeniem, strażnicy miejscy i gminni muszą oznaczyć znakiem D-51 "automatyczna kontrola prędkości" miejsce, w którym będą dokonywali pomiaru. Jeśli fotoradar będzie stacjonarny (montowany na maszcie), wówczas i znak będzie zamontowany na stałe. - Jeśli jednak będziemy mieli przenośny fotoradar, wówczas i znak będzie mógł być stawiany na czas prowadzonej kontroli - tłumaczy Krzysztof Maślak, zastępca komendanta Straży Miejskiej w Opolu. Straż miejska i gminna może ustawiać fotoradary na drogach gminnych, powiatowych, wojewódzkich oraz krajowych, ale tylko w obszarze zabudowanym. I tylko w miejscach, na które zgodzi się policja.

Izba Celna – nie tylko szuka narkotyków

To kolejna służba, która w każdej chwili może zatrzymać nas i skontrolować na drodze. - Przede wszystkim skupiamy się na szukaniu narkotyków, broni, amunicji, podrabianych znaków towarowych, papierosów czy alkoholu bez akcyzy – mówi Agnieszka Skowron z Izby celnej w Opolu. – Ale nie tylko. Działamy też na podstawie prawa o ruchu drogowym. Zatrzymujący funkcjonariusz Izby celnej musi być w mundurze (czarnym, bądź zielonym) z odblaskową kamizelką i napisem Izba Celna. Ta formacja nie kontroluje prędkości.

Taryfikator mandatów i punktów karnych za przekroczenie prędkości

1. Przekroczenie dopuszczalnej prędkości do 10 km/h - do 50 zł mandatu i 1 pkt. karny.
2. Przekroczenie dopuszczalnej prędkości o 11 - 20 km/h - 50 – 100 zł mandatu, 2 pkt. karne
3. Przekroczenie dopuszczalnej prędkości o 21 - 30 km/h - 100 - 200 zł mandatu 4 pkt. karne
4. Przekroczenie dopuszczalnej prędkości o 31 - 40 km/h - 200 - 300 zł mandatu 6 pkt. karnych
5. Przekroczenie dopuszczalnej prędkości o 41 - 50 km/h - 300 - 400 zł mandatu i 8 pkt. karnych
6. Przekroczenie dopuszczalnej prędkości o ponad 51 km/h - 400 - 500 zł mandatu i 10 pkt. karnych

Sławomir Draguła

Źródło: Głos Szczeciński, Regiomoto, str. 16, z dn. 26.06.2012 r.