Straż Miejska w Szczecinie

Za naruszenie obowiązków określonych w regulaminie utrzymania porządku i czystości na terenie miasta można dostać grzywnę. I to jest zgodne z konstytucją.

Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach stanowi, że rada gminy uchwala regulamin utrzymania czystości i porządku na swoim terenie. Osoby, które nie wykonują określonych w nim obowiązków, mogą zostać ukarane grzywną.

Regulamin uchwalony na terenie Płocka przewiduje, że właściciel psa ma obowiązek go zarejestrować w Urzędzie Miasta oraz trwale oznakować poprzez wszczepienie mu pod skórę elektronicznego mikroczipa. Kamil C. tego nie zrobił. Strażnicy miejscy uznali to za wykroczenie i wystąpili do sądu rejonowego o ukaranie właściciela psa.

Sąd miał jednak wątpliwości, więc zwrócił się do Trybunału Konstytucyjnego. Uznał bowiem, że odpowiedni przepis ma charakter blankietowy. przewiduje, że za wykroczenie polegające na wykonaniu obowiązków określonych w gminnym regulaminie stosowana jest kara grzywny. Określa więc jedynie jej granice i odsyła do innego aktu normatywnego będącego aktem prawa miejscowego. To rozwiązanie nie spełnia – zdaniem wnioskodawcy – wymogu ustawowej określoności czynu zabronionego pod groźbą kary. Są też wątpliwości co do zgodności kwestionowanego przepisu z zasadami równości wobec prawa i sprawiedliwości społecznej. Takie samo zachowanie w jednym przypadku uznawane będzie za wykroczenie, podczas gdy w sąsiedniej gminie nie będzie ono karane.

Trybunał Konstytucyjny nie zgodził się z tym. Uznał, że wszystko jest w porządku. Uznał za nieuzasadnione porównywanie regulacji regulaminowych ustanowionych przez rady różnych gmin. Podkreślił, że zasada równego traktowania może być stosowana przy ocenie konstytucyjności prawa miejscowego w obrębie danej gminy. Nie ma natomiast uzasadnienia, by stosować ją w odniesieniu do adresatów unormowań prawnych w różnych gminach.

Trybunał odwołał się do uprzednio wydanych orzeczeń, stwierdzających, że pewne elementy czynu zabronionego mogą być doprecyzowane także w akcje podustawy, pod warunkiem jego dostatecznej określoności i ustanowienia przez organ o dostatecznej demokratycznej legitymizacji. Zwrócił uwagę, że w tym przypadku istotne elementy czynu stanowiącego wykroczenie zostały określone w ustawie. Polega on na wykroczeniu przeciwko przepisom regulaminu o utrzymaniu czystości i porządku w gminie, stanowiącego akt prawa miejscowego ustawiony przez radę gminy i podlegających kontroli legalności. Sprowadza się do niepodporządkowania się nakazom i zakazom regulaminowym, zaś karą jest grzywna.

Trybunał Konstytucyjny nie dopatrzył się też sprzeczności z art. 31 ust. 3 konstytucji. Uznał przewidzianą karę grzywny za umiarkowanie dolegliwą, a więc zgodną z zasadą proporcjonalności w ograniczaniu wolności i praw jednostki. Podkreślił, że kara orzekana jest zawsze przez sąd, a więc organ bezstronny i profesjonalny. To on decyduje o ewentualnej zamianie grzywny na prace społecznie użyteczne, może różnicować jej wysokość, odstąpić od wymierzenia kary lub ją złagodzić.

Wyrok jest ostateczny.

Źródło: "Kurier Szczeciński", dział Nieruchomości, str. 20, z dn. 18.08.2009 r.